De Vijf Strategieën
De Vijf Strategieën van het Deugdenproject zijn wegen om de deugden tot leven te brengen in iedere relatie. Ze helpen ons om een authentiek en zinvol leven te leven; kinderen op te voeden tot mededogen en idealisme en om een cultuur van het karakter te creëren in onze scholen en organisaties.
De Vijf Strategieën kunnen levenslang worden toegepast: vanaf de geboorte van een kind tot en met de begeleiding van mensen aan het einde van hun leven. Met de uitdrukking van liefde, geduld, mededogen, uitmuntendheid, toewijding en vreugde worden elke actie en interactie betekenisvol.
De Vijf Strategieën zijn:
Spreek de taal van de deugden
Taal vormt het karakter. De wijze waarop we spreken en de woorden die we kiezen, hebben een grote kracht om te ontmoedigen of om te inspireren.
Onze taal beïnvloedt het leven van anderen ingrijpend. We kunnen een baby vertellen hoe geduldig zij was om te wachten op haar voeding; een tiener die pest kunnen we aanmoedigen mededogen te tonen; een medewerker kunnen we feedback geven op zijn uitmuntendheid; of we kunnen iemand vertellen wat we waarderen in haar of hem – taal is een spiegel waarin we spiegelen wat we waarderen in de anderen.
Taal is ook het voertuig van onze gedachten. Peace Pilgrim, een vrouw die doorheen Amerika wandelde voor vrede, zei: “Als we zouden weten hoe krachtig onze gedachten zijn, we zouden nooit nog negatieve gedachten hebben.”
Als onze woorden gewichtig zijn, moeten we onze woorden wegen. En gewichtig zijn onze woorden altijd. De taal van de deugden helpt ons om beschamen en beschuldigen te vervangen door persoonlijke verantwoordelijkheid en respect. Het is een referentiekader om het beste in elkaar naar boven te brengen. Het helpt ons om te worden wie we willen zijn.
Herken leermomenten
Een oud gezegde luidt: “Het leven dient om onze lessen te leren.” Als we de deugden herkennen, kunnen we elke situatie omvormen tot een krachtige manier om tot levenlang leren te komen.
In opvoeding is het belangrijk om beschamende uitdrukkingen te vermijden en te vervangen door deugden te benoemen. In plaats van te beledigen, kunnen we op zoek gaan naar de deugden. Als kinderen in discussie gaan, noemen we hen niet ‘koppig’; we nodigen hen uit tot samenwerking of tot respect. Als we verbetering zien, hoe klein ook, benoemen we deze sprankel van een deugd en geven er erkenning voor. Op die manier worden we een inspirator in plaats van een kwelduivel.
Als we de dagelijkse gaven en levenslessen herkennen, versterken we ons karakter. We beschouwen schuldgevoel enkel als een signaal tot verandering; niet als een levensstijl! Als we de nederigheid en het vertrouwen hebben om te leren van onze fouten, worden zij onze beste leraars. Elk struikelblok wordt een opstap.
Stel veilige grenzen
Grenzen geven veiligheid. Grenzen gebaseerd op deugden zijn gericht op respect en herstelgerichte rechtvaardigheid. Zo creëren we een klimaat van vrede en veiligheid in onze relaties, thuis, in school en in de samenleving.
Persoonlijke grenzen helpen ons om gezonde relaties aan te gaan en onze tijd, energie en gezondheid te beschermen.
Kinderen voelen zich veilig als ze weten waar de grenzen liggen. We zeggen hen wat we verwachten, niet wat we niet willen. Daarom moeten de basisregels en grenzen positief geformuleerd worden met deugden als basis; zoals: “We gebruiken vredevolle taal, ook als we boos zijn.” Elk gezin heeft vier of vijf basisregels of afspraken nodig; ongeacht de leeftijd of de levensfase.
Dit ís de tijd van ons leven. We moeten het dus grondig overdenken. Grenzen helpen ons om een goed leven te leiden.
Neem tijd voor rust, reflectie en bezinning
Deze strategie begint met respect voor de waardigheid van ieder persoon en moedigt ons aan om tijd te maken voor reflectie, eerbied en schoonheid. Het drukt uit wat betekenisvol is in ons leven via kunst, het vieren van bijzondere levensgebeurtenissen en het vertellen van zinvolle verhalen.
Visieverklaringen opstellen vergroot de eenheid en het moraal in onze gezinnen, scholen en werkomgeving. Veel mensen die enthousiast zijn over het Deugdenproject passen deze strategie dagelijks toe door een Reflectiekaart te kiezen.
Veel scholen, overal ter wereld koesteren een sterke schoolsfeer met deugdenrapporten, een deugd van de maand centraal te stellen en opvoeringen en liedjes in het teken van de deugden.
Bied actief aandacht
Eén van de grootste gaven die we kunnen schenken is onze aanwezigheid – luisterend met aandacht en mededogen. Het is een vorm van heilige nieuwsgierigheid. Als we oprecht nabij zijn en luisteren met mededogen en onthechting, helpen we anderen hun hart te luchten.
Deze begeleidende benadering sterkt anderen om leermomenten te onderscheiden en te reflecteren over hun deugden. Het ondersteunt morele keuzes, intimiteit in relaties en het vreedzaam oplossen van conflicten.Als we luisteren, vragen we nooit ‘waarom?’. We stellen
open vragen die het hart helpen luchten; vragen die starten met “Wat?” en “Hoe?”. We eindigen altijd met een deugdenerkenning omdat die de andere erkent en ondersteunt in zijn kwetsbaarheid om in vertrouwen zijn verhaal te vertellen.
Nabij zijn is een krachtig middel om te herstellen van verdriet, woede en trauma.